Als je gezondheid écht wilt begrijpen dan ontkom je er niet aan om terugkijken te kijken naar onze evolutionaire geschiedenis. Alhoewel de moderne leefomstandigheden en levenskwaliteit beter zijn dan ooit daarvoor zijn er vandaag de dag veel uitdagingen op het gebied van gezondheid. Als mens hebben wij ons namelijk fysiek, psychologisch en sociaal nog niet kunnen aanpassen aan de snelle veranderingen van de laatste 12.000 jaar.

Vandaag de dag leven we drastisch anders dan onze verre voorouders. Jagen en verzamelen was voor bijna 99% van de menselijke geschiedenis de basis van voeding (en leven). Pas 12.000 jaar geleden zijn mensen namelijk pas begonnen met het domesticeren van planten en dieren.

Onze huidige levensstijl en voeding zijn ontstaan op basis van cultuur en niet meer op basis van natuur. Uiteraard is cultuur een belangrijke pijler voor menselijke ontwikkeling maar hoe ver kan dit gerekt worden? Hoe verder wij afdrijven van wat ooit de norm was voor miljoenen jaren des te groter de problemen worden.

De mens is uniek omdat wij de enige soort zijn die zijn ecologische omgeving kan manipuleren ofwel zijn leefomgeving kan aanpassen. Deze unieke vaardigheid komt echter ook met nadelen, niet alleen voor de mens maar ook voor de natuur in het algemeen. Tot vrij kortgeleden waren onze voorouders volledig afhankelijk van de natuur. De beschikbaarheid van planten en dieren in de omgeving zorgden voor voedsel om te overleven. Het dieet van prehistorische mensen werd bepaald door de seizoenen, de beschikbaarheid van hulpbronnen, klimatologische omstandigheden en de biotoop waarin ze leefden.

In fysiologisch opzicht was de bewegelijke levensstijl en het natuurlijke eetgedrag perfect aangepast aan de behoeften van het menselijk organisme. Jagers-verzamelaars waren robuust, gezond en hadden een goed ontwikkeld bewegingsapparaat. Vandaag de dag is dit allemaal anders en dat zie je, dat voel je en dat weet je!

Probeer gezondheid dan ook altijd te bekijken vanuit een evolutionair perspectief. Niet alleen voor het (blijvende) resultaat maar juist ook om jezelf als mens beter te begrijpen. Dit heeft niet alleen betrekking op je voeding maar ook je leefomgeving, beweging, technologie gebruikt etc..

Vlees bevat ongeacht de herkomst veel essentiële voedingsstoffen. Het is bekend dat runderen, wanneer ze verscheidende weideplanten eten, ook gezonde fytonutriënten concentreren in hun vlees. Je kunt hierbij denken aan: terpenoïden, phenolen, carotenoïden en antioxidanten. Dit is belangrijk om te weten omdat vlees bijna nooit wordt beschreven als een goede bron van deze plantstoffen en dit één van de verschillen is tussen intense bio-industrie vlees en weide-vlees.

Mensen en hun mensachtige voorouders consumeren al meer dan 3 miljoen jaar vlees. De beperking van vleesconsumptie werd voornamelijk bepaald door de beschikbaarheid. Historisch en vanuit een evolutionair perspectief gezien werd vlees door de mens dan ook gekoesterd als voedzame en symbolische voeding.

Onze voorouders uit het jager-verzamelaar-tijdperk, en zelfs vele generaties erna, aten naast lokale plantaardige producten dus ook vlees. Met name meer orgaanvlees dan wij nu doen. Dat kwam door hun grote afhankelijkheid van dierlijk voedsel. Ze aten het dier altijd van neus tot staart: ze consumeerden dus het hele dier, inclusief huid, pezen en organen.

Organen zijn absoluut de meest voedselrijke bronnen op aarde. Je kunt ruim 100 keer meer voedingsstoffen uit organen halen dan uit mager spiervlees! Organen bevatten alles wat je lichaam nodig heeft om te gedijen: vitamines, mineralen, peptiden, eiwitten en groeifactoren.

Of het nu zeedieren of landdieren waren, of een combinatie van beide: van neus tot staart eten was de norm! Daarom waren onze voorouders sterk en vitaal en overleefden ze generatie na generatie in de meest ruige omgevingen ter wereld.

Sommige van deze voedingsstoffen zijn onder meer:

· Vitamine B12

· Choline

· Heemijzer

· Omega-3 vetzuren (EPA/DHA)

· CLA

· Vitamine K2

· Selenium

· Vitamine A

· Anserine

· Carnosine

· Creatine

· 4-hydroxyproline

In de prehistorie zou het eten van enkel mager spiervlees, zonder de vetten, organen, klieren en collageenweefsels niet voldoende zijn geweest om te gedijen, of zelfs om te overleven. In de moderne wereld eten we over het algemeen voornamelijk mager spiervlees. Wij hebben het eten van neus-tot-staart decennia terug opgegeven. 

Collageenrijk vlees of organen hebben vandaag de dag niet meer de voorkeur boven het meer magere en malse vlees. Het verschil tussen historische en moderne dagelijkse consumptie is dus opvallend. Op basis van een paleo-perspectief, dat het neus-tot-staart-eetconcept uitdraagt, is het uiterst belangrijk om voldoende orgaanvlees te eten.

Grasgevoerd vlees, orgaanvlees, scharreleieren, zeevruchten, gefermenteerde zuivelproducten en andere dierlijke producten zijn de multivitaminen van de natuur! Ze zijn niet alleen de meest complexe voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong, ze bevatten ook de meest biologisch beschikbare voedingsstoffen, waaronder een zeer breed scala aan verbindingen die verder gaan dan de vitamines en mineralen die we kennen!

Als we neus tot staart eten, krijgen we niet alleen een specifieke set micronutriënten binnen. We krijgen een heel evolutionair pakket aan andere voedingsstoffen erbij. Denk aan bijvoorbeeld vetten, koolhydraten, eiwitten, carnitine, carnosine en fosfolipiden. En vaak ook nog eens een breed scala en variaties van deze voedingsstoffen. Dit is hoe de basis van gezonde voeding eruitziet en jij kan daar je voordeel vandaag al mee doen!